Yeni yıl dilekleri sıralanırken sağlık hep ilk sıradadır ancak günlük hayatın içinde çoğu zaman geri plana atılır. Oysa yılın bu zamanı, sağlık durumunu gözden geçirmek ve gelecek seneye iyi bir başlangıç yapmak için önemli bir fırsat sunar. Yıl sonu vesilesiyle sağlık taramalarının önemine dikkat çeken Anadolu Sağlık Merkezi Hastanesi’nden İç Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Çağatay Öktenli, “Sağlığa ayrılmayan zaman, ileride hastalıkla mücadeleye harcanmak zorunda kalabilir. Hipertansiyon, diyabet veya bazı kanser türleri gibi birçok ciddi hastalık erken evrede hiçbir belirti vermeyebilir. Ağrı, halsizlik gibi şikayetler başladığında ise hastalık genellikle ilerlemiş olur. Kendinizi iyi hissederken yaptırdığınız sağlık taramaları, tedavinin en etkili olduğu dönemde bu sinsi rahatsızlıkları yakalamayı sağlar” uyarısında bulundu.
Kişinin kendini iyi hissetmesi, sağlıklı olduğu anlamına gelmeyebilir. Sağlık taramalarının, vücudun genel bir ‘durum raporu’ olarak düşünülebileceğini belirten Anadolu Sağlık Merkezi Hastanesi’nden İç Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Çağatay Öktenli, “Tıpkı araçlarımıza yaptırdığımız periyodik bakımlar gibi, vücudumuzun da işleyişinde bir aksaklık olup olmadığını aralıklarla kontrol ettirmek gerekir. Ayrıca bu taramaların amacı yalnızca mevcut hastalıkları bulmak değil aynı zamanda henüz belirti vermeyen kolesterol, tansiyon, kan şekeri gibi risk faktörlerini erkenden tespit edip, ileride gelişebilecek hastalıkların önüne geçmek ve yaşam kalitesini artırmaktır” dedi.
Sağlık taramalarında sinsi hastalıklar mercek altında
Kontrollerde en sık hedeflenen hastalıkların genellikle sessiz ilerleyenler olduğunu açıklayan Öktenli, “Bunların başında; hipertansiyon ve damar sertliği gibi kalp ve damar hastalıkları, gizli şeker, diyabet ve kolesterol yüksekliği gibi metabolik hastalıklar, kadınlarda meme ve rahim ağzı, erkeklerde prostat, her iki cinste ise kalın bağırsak ve akciğer kanserleri, tiroit bozuklukları, kansızlık, vitamin ve mineral eksiklikleri, böbrek ve karaciğer hastalıkları, kemik erimesi ve Hepatit B–C gibi enfeksiyonlar gelir” dedi.
Görüntüleme yöntemleri olmazsa olmaz
Kişiye göre değişmekle birlikte minimum standart bir sağlık taramasında kan tahlilleri, görüntüleme yöntemleri, kansere özel taramalar ve kemik ölçümünün yer alması gerektiğini belirten Öktenli, “Kan tahlilleri; kan şekeri, kolesterol, karaciğer ve böbrek fonksiyonları, tam kan sayımı ile vitamin ve mineral düzeylerini kapsamalı. Görüntüleme ve ileri incelemelerde ise akciğer filmi, tiroit ve karın ultrasonu, kalp değerlendirmeleri ile yaş ve cinsiyete uygun kanser taramaları yapılmalı. Kadınlarda mamografi ile Pap-smear ve HPV testleri, 50 yaş üstü bireylerde ise dışkıda gizli kan testi veya kolonoskopi mutlaka değerlendirilmeli. Özellikle menopoz öncesi ve sonrası kadınlar ile ileri yaştaki erkeklerde kemik yoğunluğu ölçümü de ihmal edilmemeli” dedi.
40 yaşından sonra metabolizma değişiyor
30 yaş altı genç ve sağlıklı bireylerde risk faktörü yoksa 2-3 yılda bir genel kontrolün yeterli olabileceğini dile getiren Öktenli, “40 yaşından sonra metabolizma değiştikçe riskler arttığı için yılda bir kez düzenli kontrol şart hale gelir. Kadınların menopoz sonrası kemik erimesine ve meme sağlığına, erkeklerin ise prostat sağlığına daha fazla odaklanması gerekir. Bununla birlikte çok stresli, hareketsiz ya da sanayi kimyasallarına maruz kalınan işlerde çalışanların taramaları daha kapsamlı ve sık yapılmalı. Aile öyküsü gibi genetik yatkınlık varsa da sağlık taramalarına daha erken yaşlarda başlanmalı” ifadelerini kullandı.
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı
